Opwek van Energie op Rijksvastgoed (OER)

In het programma Opwek van Energie op Rijksvastgoed (OER) stelt het Rijk eigen grond, water en vastgoed beschikbaar voor grootschalige opwek van hernieuwbare energie. Het doel is om zo een substantiële bijdrage te leveren aan de energietransitie en de opgave van de Regionale Energiestrategieën (RES’en).

Wie werken samen?
Het programma OER wordt uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Klimaat en Groene Groei. Een samenwerking van nationale rijkspartijen – Rijkswaterstaat, Rijksvastgoedbedrijf en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, Defensie, Staatsbosbeheer en ProRail – treft samen met gemeenten, provincies en waterschappen alle voorbereidingen voorhernieuwbare energieprojecten op Rijksareaal.

Hoe werkt OER?
In de RES brengen gemeenten, provincies, waterschappen en regionale netbeheerders met de omgeving in kaart waar hernieuwbare energie een plek kan krijgen. Afzonderlijke RES-regio’s dragen vervolgens mogelijk geschikte locaties aan voor het OER-programma. De betrokken rijkspartijen en het ministerie van Klimaat en Groene Groei beoordelen deze locaties op geschiktheid en haalbaarheid. Alleen locaties waar grootschalig energie kan worden opgewekt, komen in aanmerking. Rijkspartijen bereiden vervolgens de locaties voor opwek voor. Gemeenten en provincies passen de locaties ruimtelijk in met een omgevingsplan of projectbesluit.

Na het doorlopen van alle voorbereidingen wordt de grond uitgegeven aan een marktpartij, via een openbare inschrijvingsprocedure (tender). De marktpartij die de tender wint, realiseert voor eigen rekening en risico een opwekproject voor hernieuwbare energie.

Efficiënt gebruik van ruimte
De locaties waar OER-projecten draaien hebben al een primaire functie, zoals een berm langs de snelweg of baggerdepot. Opwek van hernieuwbare energie voegt een tweede functie toe. We maken dus optimaal gebruik van de ruimte.

Gebruik van rijksgronden voor de opwek van energie betekent dat waardevolle landbouw- en natuurgronden voor energie-opwek ontzien kunnen worden. Ook zetten we zoveel mogelijk in op meervoudig ruimtegebruik door te zoeken naar slimme functiecombinaties van windparken en zonnepanelen.

Waar staan we nu met OER?
OER kent in 2024 45 projecten op gronden van Rijkswaterstaat, ProRail en Defensie. Er zijn nog geen projecten waarbij een ontwikkelaar een zonne- of windpark heeft gebouwd. De projecten die in de pijplijn zitten hebben een gezamenlijke opwekcapaciteit van ongeveer 2.200 megawatt piek (MWp). Naar verwachting zal het programma OER een bijdrage kunnen leveren van 5 terawattuur (TWh) per jaar.